MEETEREN, A.P.B. van - Het ruysschen als de Libanon

A.P.B. van Meeteren | het ruysschen als de libanon | de nijkerkse beroeringen in bleskensgraaf in 1752. 

Van Meeteren gaat op zoek naar de vraag waarom na Nijkerk een aantal plaatsen door de Nijkerkse beweging worden beïnvloed. Achtereenvolgens houdt Van Meeteren het Bleskensgraaf uit het midden van de achttiende eeuw tegen het licht van een aantal algemene verklaringsmodellen. Dat levert interessante gegevens op. De rampentheprie legt alle nadruk op de overstromingen die de Alblasserwaard in de loop van de eeuwen vele malen (tussen 1260 en 1953 veertig keer!) hebben getroffen.
Uit het vijftien pagina’s tellend gedicht van de Bleskensgraafse predikant Jacobus Lydius (1610-1679) naar aanleiding van de watersnood van 1658 en 1659 blijkt hoe deze rampen als oordelen werden gezien over de volkszonden van de Alblasserwaarder, maar ook hoe men in die rampen de roepstem van God tot bekering van diezelfde bewoners van het gebied tussen Lek en Merwede hoorde. De voortdurend terugkerende natuurrampen zouden mede een oorzaak (kunnen) zijn geweest van de (vroege) invloed die Reformatie en later Nadere Reformatie in de Alblasserwaard hebben gehad. 
‘Ook de verdere penetratie van het calvinisme in de Alblasserwaard lijkt te zijn geholpen door het natuurgeweld in de streek. Predikers, zowel de vaste voorgangers als rondtrekkende lekendienaars, wezen namelijk in tijden van nood voortdurend op de zonden der bedreigde Waardbewoners als oorzaak van de rampspoed. Zodoende slaagden zij er op den duur in niet alleen de kerk te hervormen, maar ook het dagelijks leven van de gelovigen te beïnvloeden.’
De prediking van de Nadere Reformatie met name zou ook invloed gehad hebben op een bepaalde orthodoxe vorming van de streek. Want in die prediking ‘werd de mens geheel teruggeworpen op zichzelf in een lijdzaam afwachten van de tekenen der wedergeboorte’ zo stelt Van Meeteren, een stelling waarop wel iets valt af te dingen door wie enigszins op de hoogte is met de Nadere Reformatie. De schrijver ontdekte verder dat de Alblasserwaard een bloeiend gezelschapsleven heeft gehad en dat oefenaars en catechiseermeesters daarin veel invloed hebben uitgeoefend. Deze aldus geleide conventikels hebben mede hun invloed gehad op de orthodoxie van de regio. Door deze en nog andere oorzaken was de streek als het ware gepredisponeerd om te geraken onder invloed van het Nieuwkerkse werk, zoals de Nijkerkse beweging in die tijd werd genoemd. 

ISBN: 9789080202474 

Paperback - Uitgeverij Balssekyn - Beleskensgraaf - 1998 - 192 pag.

Gebruikte softcover in goede staat (kaft en rug deels verkleurd).